“Kekemelik Nedir?” Sorusuna doğru cevabı verebilmemiz için, öncelikle cevabı doğru yerde aramamız gerekir. Akıcılık bozukluklarından biri olan kekemelik, hecelerin ya da seslerin, düzensiz bir tempoyla, bir veya daha fazla kez tekrar edilmesi anlamına gelmektedir. Kekemelik nedenleri, birçok etkenin bir araya gelmesi olarak nitelendirilebilir. Tedavi için çeşitli yöntemler bulunmakla birlikte, uzman yardımıyla uygun yöntem saptanmalı ve doğru olan kekemelik tedavisi uygulanmalıdır. Unutulmamalıdır ki kekemelik tedavisinde uzman görüşü çok önemlidir.
Özellikle aileler tarafından tanı doğru konulmalıdır. Çocuklarda kekemelikvakasının oluşmasındaki nedenlerden biri de ailelerin koydukları yanlış teşhislerdir.
İletişim başarısızlığı ve çabalama beklentisi (Bloodstein, 1987)
Çocuk, gelişim esnasında iletişim zorluğu çekebilir (motor beceri, dil-artikülasyon sorunları vs.) ve bunların sonucunda iletişim zorluğu yaşayacağı beklentisi ortaya çıkarak, konuşma kaslarında gerilim yaratır. Bunun sonucunda parçalanmış ve akıcılığı bozulmuş davranışlar oluşur ve zamanla yerleşir.
Diagnosojenik teori (Johnson, 1959)
Çocuklarda kekemelik nedenleri teorilerinden biridir. Bozukluğun ailenin yanlış tanısıyla ortaya çıktığı tezine dayanır. Aile çocuğun gelişim sırasında gösterdiği normal akıcısızlıklara kekemelik tanısını koyar ve çocuk bunun farkına vararak kekelememek için çabalar. Yani kendi kendine kekemelik tedavisi uygulamaya çalışır. Fakat bu onun daha da fazla kekelemesine sebep olur. Bu yaklaşım, “Kekemelik çocuğun ağzında değil, dinleyicinin kulağındadır” der.
Klasik Koşullanma: Öğrenme teorileri etkindir. Daha önce nötr olan uyaranlar zamanla çocuk için uyaran durumuna geçer.
Edimsel Koşullanma (operant koşullanma): Akıcısızlık davranışının sonunda elde edilenler davranışın artmasına veya azalmasına neden olur.
İki Faktör Teorisi (Brutter ve Shoemaker, 1970)