DIR (Developmental, Individual, Relationship)/Floortime

Gelişimsel, bireysel farklılığı ön planda tutan ve etkileşim temelli (DIR,Floortime) yöntemi klinisyenlere, ailelere ve eğitimcilere otizm spektrumu ve diğer gelişimsel problemi olan çocukları değerlendirme her birinin zayıf ve kuvvetli alanlarına özgü bireysel terapi planlaması için geliştirilmiştir.Bu modelin amacı izole beceriler ve davranışlar üzerine odaklanmaktan çok sosyal, emosyonel ve zeka kapasiteleri için sağlıklı temel oluşturmaktır.

Gelişimsel: modelin bu parçası temeli oluşturmaktadır. Bu çocuğun dikkatini arttırma, sakin ve regüle kalabilmesi, diğerleriyle bağlılık kurabilmesi, ilgili olabilmesi, tüm iletişim tiplerini(afekt ve duygu taşıyan sosyal jestlerle başlayarak) başlatabilmesi ve gelen iletilere yanıt verebilmesi, ortak problem çözmeye katılması, karşılıklı etkileşimleri uzun süre sürdürebilmesini de içine alan istemli davranışları başlatabilmesi, fikirlerini iletişim istekleri için kullanabilmesi ve yaratıcı biçimde oynayabilmesi, sebep sonuç ilişkisi, empati ve karşılaştırmalara da ilerleyecek olan fikirler arası mantıksal köprüler kurabilmesi. Bu kapasiteler spontan ve empatik ilişkiler kurmada hatta akademik becerileri kazanmada temeli oluşturacaktır.

Ortak dikkat ve düzenleme
(0-3 ay)

Seslere, görüntülere dikkat verir.

Sakin ve düzenli kalabilir.

İçsel ya da dışsal uyaranları baskılayabilerek karşısındakiyle etkileşime girer.

Karşılıklı Etkileşim oluşturabilme ve ortak dikkat
(2-7 ay)

Karşısındakiyle sıcaklık, güven ve içtenlik temelinde bağlılık oluşturur.

2 yönlü, jestlerle amaca yönelik etkileşimler
(6-10 ay)

Çevreyle ilgili olaylara katılmak için, kendi istek ve arzularına ulaşmak adına duygusal etkileşimleri içeren resiprokal (karşılıklı) olarak jest kullanır.

Davranışsal organizasyon ve birey hissinin gelişimi
(9-18 ay)

Kompleks jestler ile amaçlı ve karşılıklı iletişim kurma, problem çözer.

Fikir oluşturma,Pretend play, Semboller yaratma
(19-30 ay)

Temel gereksinimler dışında fikirleri sözcük ve sembollerle ifade etme. karakter oyunu oynar. Hayal gücünü kullanır. dünyayı araştırır.

Fikirler arasında köprü oluşturma , Duygusal düşünce
(30 – 48 ay)

Neyin doğru neyin yanlış /gerçek/sahte olduğunu ayırt eder. Anlaşmazlıklarla baş etmeyi öğrenir. Mantıklı düşünür. Çeşitli duyguları yansıtır ve soyut düşünür

Bireysel farklılık: Modelin bu yönü her çocuğun biolojik olarak farklı olduğu gerçeğini vurgular. Her çocuk veriyi ör: ses dokunma farklı şekilde alır, işlemler ve yanıtlar (eylem, plan ve fikirlerini farklı şekilde sıralar). Örneğin bazı çocuklar dokunmaya ve sese karşı aşırı hassas olabilirken bazıları daha az reaktiftir veya bazıları aşırı şekilde bu duyumlarını doyurma peşindedir.

İlişki temelli: Modelin bu yönü bakıcılar, eğitimciler, terapistler, arkadaşlar ile ilişki-yakınlık kurabilmeyi tarif eder. Çocuğun bireysel farklılıkları göz önünde tutulup bireylerin çocukla etkileşimdeki duyguları (affect) düzenlemeyi içerir.